Tulaai Leitung Thuthang tuamtuam updates September 2, 2013,
Zogam Federal State Thak
·
Pawite(
CNF) makaaipawl in 9/1/13 ni in Yangon khuapi munkhat ah thukikupna neisim uh a
2008 Thukhunpi bawlphatna ah State leh
Federal tawh kisai in thukhunthak kibawl leh Laai (language ) neilo te gam state kipialoding a kawlgam sung
a minam in kiciamtehlo ding cihkhat omkhathei hi. ei Chin te laai bang ? cih
thu kikum uhhi. Dr pipi mipil pipi hinapi uh in theizolo uhhi. Alaai ding uh
theizolo ahihman Chin state leh Chin minam beiding cih mukhia uh ahihman in
lungkhamlua in Zu khamsa in kitawng ngeingai uh cih Zomi Intelligent khat in genkhia hi. Zomi te pen naminam uh ongkicih
leh-Zomi ami ompah Na Laai (Language) uh ongkicih leh Zotuallaai ( Laaipian
laai) lahtheipah ding om himawk ahihman
Zogam Federal State thak khat kineihtuak ci in genkhia hi.
·
Ongtung
ding 9/6/13 nitaak nai 7 pan kipan in Bowling Green,Kentucky khua a om Zomi te
kikhopna pawlpi ZMBC ah kawlgampan ongzin Evan Langh Do Khup in crusade bawlna neiding a mikheempeuh deidan
omlo in kisam hi.
Kawlgam thuthang
tuamtuam te
·
Malaysia
gam ah Phalna ngahlo a aommite matna Malaysia Immigration te makaihna tawh
9/1/13 ni in kipan ziahziah ta a , Mihaja pan nazing pan uh ahihman in Chin
minamte biak inn paiding mi 100 naupang zong akihel manpah uhhi. Malaysia gam I khuapi
Kalalumupur khuasung leuleu ah 9/1/13 ni mah in Kawlgammi 200 kiim mankhia
uhhi. HIh akimante lak ah Community Card neite suahtaak theihnading in Makaaite
in UNHCR tawh mapang in ahanciam saan laaitak uh ahihi.
·
Kawlgam
kilemna bawlpawl makaai nihna U Thein Zaw makaihna pawl leh Shan minam thautawi
SSA/SSPP te ongtungding 9/6/13 ni in
Lasho khuapi ah kimuhkhawm ding uh a hih kimuhkhopna mun ah SSA/SSPP pan palaai
mi 4 kahding uhhi ci in Bumu Sia Hlah in 9/2/13 ni in genkhia hi.
·
Kawlgam
kumpi te neihsa Myanmar Airline ah akizang China te bawl MA60 tepeen hoih
meello in khakhat sung nihveibang tuahsiakhin uh ahihman in tu in Piantit tebawl ATR72 – 500 vanleeng namte keilei
a kilaihtading hi ci in Nypidaw pan
thuthakla eTurbo News te in 9/2/13 ni in genkhia hi.
·
Kawlgam
sung kankhia ding a UN General Secretary Pu Ban Ki Moon sawltaak (Vijay
Nambiar) 9/1/13 ni in nungkum sung a mipi Buaina Rkhaing gam Tantwai khua
vahawh in Muslim makaai tetawh akimuh khitciang tuni 9/2/13 ni in akualam zuanding in Kawlgam pan
ciahkhia ta hi.
·
Kawlgam
Democracy makaaipi , NLD President leh
Pituh Hlutdaw Daw Aung San Suu Kyi ongtungding 9/10/13 ni in Europe gam sung
gam 3 zinkhiat kipanta ding hi ci in azum laai at nu in 9/2/13 ni in genkhia hi. Poland, Hungary
leh Czech gamte hawhding hi. Tuaban ah Poland gam Warsaw University
leh Hungary gam Budapest University te ah Lecturer piakna avaneih kawm in Czech gam akibawlding Forum
2000 Conference ah vakahding hi.
·
Kawlgam
President U Thein Sein Leh NLD party President Daw Aung San Suu Kyi te genneih
hetlohpi in 8/31/13 ni in Nyipidaw U Thein Sein kumpi huangsung ah thukintak
nikaai nai 3 pawl in kimukhawm vat uh a kuaman akikup thu uh theilo hi.
Syria Tual Gaal Koiciang tung
ta
·
Syria tualgaal tawh kisai in Gaalkaap te leh
Gamnuai mite kidona khawltuanlo a hihman in 9/2/13 kikaapna ah gamnuaimi
atawmpeen 20 si uhi.
·
Leitung
bup in USA ten gaalkaap tha zang in adoding bengphahsa in ngaididee in ngaklah
mahmah uhhi.
·
President
Obama in 8/31/13 ni in gaalkaaptha zang
in kaapding akhensat phet in mipi 80% in Congress te dongmasa in ci uhhi.
President Obama in zong Congress te thupha piakna kadeih masa ci a ahizong in
Congress ten 9/9/13 ni mateng zum kahong keiding uh ci uhhi. US Lawmaker leh
Senate pawlkhat te in Obama thapia mahmah uhhi.
·
Russia
President Putin in akuakua in nadoding phial uhzong in ngakphot in thuneem tawh
kiho un acih kawmkawm in 9/2/13 ni in
USA gam Washington DC khuapi ah Delegate paisak hi. Amanbel US ten Syria dopong
ding cihpeen thumaan kei ci veve laai hi.
·
US
Secretary of State John Kerry in UN Chemical vanzongte ongpuak van kisittelkhin a masapeen akisitna ah Sarin
Gas kimukhia hi. Tua ahihman in US te in avui atang , gaalvan kisam bangbang
leh bangcibang a doding cihpeen akiging linlian sa hi a kikhawlthei nawnpeuh mahloding hi ci hi.
·
NATO
te leuleu in vado taktak ding peen Afghanistan zong mannaailo kizawnlawh dikdek
in adangkhat vaaihawm veni aw acihcih kawmkaal un Syria ten Chemical gaalvan
azatna thu uh teltak in mukhia uh ahihman in NATO member Turkey gam daalna beek
in leitung gamkhat peuh in asawmkei leh taangtha kuanding ci in NATO Secretary-General
Anders Fogh Rasmussen in 9/2/13 ni in genkhia hi.
·
President
Obama in 9/2/13 ni in hih Syria peen
aciangtan omlo in nasiatak idoloh phamawh veve ding hiveh ipuuksiphial zaw zong
in leitung in ei ong encik ci in Senator, Congress Man te huausim kawikawi hi.
·
US
Defend Minister pa Pu Chuck Hagel leh agaalkaap maangte leuleu I gaalvan koi
zangzawding? Ci in gaalvanteng teng kawikawi in buaimahmah saan uhhi. Pawlkhat
in I gaalvaanleeng pua tembaw 5 hileh tuatungpan gaalkaapleng manlel loding maw
ci uhhi. Pawlkhat leu leu in tuabel hicen cin athautang ee , Nahtang umte
zangding maw, Keek abangte zangding cih hiveh aw ci leuleu, pawlkhat ten bang
isikha vaanleeng te tawh tangvaal zangdawng pawlkhat nuaisak ziau ci uh hi. Abu pawlkhat leulue in a awm uh lawng in lem in cia, lem in cia ci in
gaalkaapte busy thei mahmah uhhi.
·
French
PM Jean-Marc Ayrault leuleu in A MP tengkiang ah hehvuau hiah ci in Syria gam
gaalkaapte Chemical gaalvanzatna teltak in 9/2/13 ni in banlah ngiatngiat hi.
Tuaban ah French Gaalkaap maangpipa in US ten bang gaalvanteng zatsawm uh hiam
email kangah kei ei zatding kiteltheinaai lo ei
nawknading teng amap mahmah zong ongkia haklua vaaisah ci in akhamul
zutzut hi.
·
UK
te leuleu in 8/30/13 ni in guai aw I tukpeeng sui etnopna tawh igam akialkial
tawh piang mahmah kei in ko tutung
ongkihel zo dahmainung ci ni cihtawh thukimna nei uhhi.
·
Syria
te leuleu in US te aw nongpainading uh lampi tenglah katelsa uh nangap bangbang
un ongkithawi mengmeng zaw un ngaklah mahmah ung ci in 9/2/13 ni in akumpipa uh
Al Assad pulaakkhia sak uhhi.
·
China
te leuleu kihemhem pianta uhhi.
·
Pope
Francis leuleu in hih Syria vaai ah akuakua hiamgamp lo in thuneemtawh vaaihawm
un, Amen ci hi.
Leitung thutang
·
US
gammi Diana Nyad, kum 64 numei in Cuba-Florida dong tai 103 gamla tuipi tung 9/2/13 ni in tuipeek in
kantan zo hi. Hihnu in 1978,2011,2012 kumte in kantanding hanciam himah leh
kantanzo ngeilo hi.
·
Afghanistan
gam US gaalkaapte phualpi Pakistan
gampan neek le dawn puakte kongvang Torkham khua ,Nangarhar province teng Taliban
te in 9/2/13 ni in nasiatak in do uh ahihman in neek le dawn gaalvan pua
mawtawpi 20 vaalbang kaangtum in US gaalkaap khat zong silo bilbel hi.
·
Korea
gam sak le khang gaal hang a kikhaakcip gamnih neihkhop Kaesong nasepna phualpi
langnih kithukim a honkikding ani kikumkhawmding in langnih kigingsa in om uh a
9/4/13 ni in kikumkhawm in khensatding uh ci in S Korea te in 9/2/13 ni in
genkhia uhhi.
·
US gam ah kilaai mithang WBO Heavyweight Champion
Tommy Morrison kum 44 atenna Omaha ,NE ah lam etlohpi in 9/1/13 zan in
sivat hi ci in a innkuan pihte in 9/2/13
ni in genkhia uhhi. Amah peen Siavuan ten HIV neicin gen uh a aman anial ngei
ahihi.
·
Japan
gamte neihsa Fukushima Nuclear plan tui hoihlo kehna tuma kaalkhat laaisang
nasia zaw a tua ban ah hih akehkhia tuite mihingtawh nai 4 sung kisawhkha leh
siding ahihman in alauhuai mahmah dinmun hi ciin Japan kumpite in 9/2/13 ni in
taangkokhia uhhi.
·
June
kha ni 8 nipan tuapsung damlohna tawh zato alum S Africa President lui lah
Nobel Peace Prize Pu Nelson Mandela azato lupna Pretoria hospital pan cidam tak
in 9/1/13 ni in ongtuakta ahihman in mipi te in Johannesburg khuapi a om ainn
kiimteng ah nasiatak inn ah na muakzihziah
uhhi.
Thuumna: Laaimal kikhialkha leh laaimal kilawmlo, ani akha
akituaklo kha akipan kisapna tuamtuam aomkhaak aleh ngaihdambawm ah nongnakhiat
sak un maw
Zomipau
ZomiTV.com ah na hawh
peelmawh un